Satınalma iade işlemleri satınalma iade faturaları ile kaydedilir. İade işlemlerine ait bilgiler İade Tipi, İade İşlemi ve İade Maliyeti alanlarında kaydedilir.
Satınalma iade işlemlerinin diğer malzeme giriş işlemlerinden farkı, maliyet sistemini üç farklı şekilde etkileyebilmesidir. Bu yöntemlerden hangisinin kullanılacağı iade fişinin satırlarında, sadece o malzeme satırını etkileyecek şekilde belirlenir. Seçilebilecek maliyet türlerinin etkileri şunlardır:
İade Tipi: İade işleminin ne şekilde yapılacağı bu kolonda belirlenir. İade tipi alanı üç seçeneklidir:
- Giriş/Çıkış Maliyeti
- Güncel Maliyet
- İade Maliyeti
Giriş / Çıkış Maliyeti: Bu iade tipinde iade işlemi satınalma işlemi ile ilişkilendirilir.
Bu durumda satınalma iade fişinin satırlarında, iade edilen malzeme için hangi satınalma işleminin iadesi olduğu seçilir ve o malzeme satırı ile ilişkilendirilir. İade İşlemi alanında çıkış hareketleri listelenir ve iade işleminin ait olduğu hareket seçilir. Maliyet sistemi açısından, satınalma iade satırının çıkış maliyeti, ilişkilendirildiği satınalma hareketinin net alım tutarına eşit olur.
Satınalma iade satırının çıkış tutarı ise satınalma iadesinin net tutarına eşitlenir. Çıkış tutarı ile çıkış maliyeti arasındaki farklar, kar veya zarar olarak maliyet analizi raporlarında izlenebilir. Envanter açısından bakıldığında satınalma iadeleri malzeme maliyetini, ilişkilendirildiği alımın net tutarı üzerinden azaltır. (Çıkış tutarı envanteri etkilemez)
İade Maliyeti: Bu seçenekle iade edilen malın maliyeti kullanıcı tarafından girilebilir.
Bu durumda satınalma iade fişinin satırlarında, iade edilen malzeme birim maliyetinin ne olması gerektiği kullanıcı tarafından girilir. Bu durumda maliyet sistemi açısından, satınalma iade satırının çıkış maliyeti, (kullanıcı tarafından girilen birim maliyet x iade miktarı) şeklinde hesaplanır.
Satınalma iade satırının çıkış tutarı ise satınalma iadesinin net tutarına eşitlenir.
Çıkış tutarı ile çıkış maliyeti arasındaki farklar, kar veya zarar olarak maliyet analizi raporlarında izlenebilir.
Envanter açısından bakıldığında satınalma iadeleri malzeme maliyetini, kullanıcı tarafından girilen maliyet üzerinden azaltır. (Çıkış tutarı envanteri etkilemez)
Satırdaki malzemeye ek vergi uygulanması durumunda ise ek vergi İade Maliyeti alanından kaydedilir.
Güncel Maliyet: Bu durumda satınalma iade fişinin satırlarında, iade edilen malzeme birim maliyetinin güncel maliyete eşit olacağı belirtilir. Maliyet sistemi açısından, satınalma iade hareketi herhangi bir malzeme çıkış hareketiyle (örneğin toptan satış hareketi) aynı şekilde değerlendirilir ve o andaki malzeme birim maliyeti, satınalma iade hareketinin birim maliyetine eşitlenir. Çıkış maliyeti (birim maliyet x iade miktarı) şeklinde hesaplanır.
Satınalma iade satırının çıkış tutarı ise satınalma iadesinin net tutarına eşitlenir. Çıkış tutarı ile çıkış maliyeti arasındaki farklar, kar veya zarar olarak maliyet analizi raporlarında izlenebilir.
Envanter açısından bakıldığında satınalma iadeleri malzeme maliyetini, yukarıda açıklanan şekilde hesaplanan güncel maliyet üzerinden azaltır. (Çıkış tutarı envanteri etkilemez)
