Amortisman tablosu kolon bilgileri başlangıç, değerleme öncesi ve değerleme sonrası olmak üzere üç grupta toplanabilir.
Başlangıç Bilgileri
Bu kolonlarda yer alan bilgiler sabit kıymet kartı ya da kayıt penceresinde girilen ya da parametrik olarak Diğer İşlemler bölümünde belirlenen bilgileri içerir.
Başlangıç bilgilerini içeren kolonlar ve bu kolonlarda yer alan bilgiler şunlardır:
Yıl kolonu satırda yer alan amortisman ve değerleme bilgilerinin ait olduğu yılı gösterir.
Değerleme Oranı kolonunda o yıl için uygulanacak yeniden değerleme oranı yer alır.
Her yıl için geçerli olacak yeniden değerleme oranları Diğer İşlemler bölümünde Yeniden Değerleme Oranları seçeneği ile kaydedilir.Amortisman Oranı kolonunda o yıl için sabit kıymet hesaplarında kullanılacak amortisman oranı yer alır. Amortisman oranı sabit kıymet kartı açılırken girilir. Burada girilen oran sabit kıymet kayıt penceresine otomatik olarak aktarılır.
Yeniden değerleme oranı her yıl Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir.
Yasal olarak amortisman oranı sabit kıymet türüne göre Maliye Bakanlığı tarafından açıklanır.
Amortisman Yöntemi kolonunda o yıl için kullanılacak amortisman yöntemi yer alır. Amortisman türü sabit kıymet kartı üzerinde belirlenir. Azalan bakiyeler yöntemi ile başlayan bir amortisman işlemi sonraki yıllarda değiştirilerek normal bakiyeler yöntemi ile sona erdirilebilir.
Başlangıç Maliyeti kolonunda ilk yıl için sabit kıymet alım bedeli yer alır. Daha sonraki yıllarda ise bir önceki yılın toplam maliyet tutarı kolonda listelenir.
Değerleme Dışı Giderler kolonunda amortisman tablosunun alındığı sabit kıymet kaydı ile ilişkilendirilmeyen o yıl içinde yapılan gider işlemlerinin toplam tutarı yer alır.
Değerlemeye Tabi Giderler kolonunda amortisman tablosunun alındığı sabit kıymet kaydı ile ilişkilendirilen o yıl içinde yapılan gider işlemlerinin toplam tutarı yer alır.
Değer Düşüklüğü kolonunda amortisman tablosunun ait olduğu sabit kıymet kaydı ile ilişkilendirilmiş, o yıl yapılan satış işlemlerinin toplam maliyet tutarı yer alır. Maliyet sabit kıymet kaydındaki alış fiyatı ile satış işlemindeki miktar çarpılarak hesaplanır.
Toplam Maliyet kolonunda başlangıç maliyeti ile değerleme dışı ve değerlemeye tabi giderler toplamından değer düşüklüğü toplamının çıkarılmasıyla bulunan toplam maliyet tutarı yer alır.
İşyeri: Ambar transferi ile işyerleri arası transfer edilen sabit kıymet kaydının bulunduğu işyeri bilgisidir. İlgili işyeri için amortisman hesaplaması yapılabilir. Muhasebeleştirilen satırların işyeri bilgisi değişmez.
Değerleme Öncesi Bilgileri
Bu kolonlarda yer alan bilgiler değerleme öncesi toplamları içerir.
Sabit Kıymet Değeri (Değerleme Öncesi) kolonunda ilk yıl için toplam maliyet tutarı yer alır. Daha sonraki yıllarda sabit kıymet değerini bulmak için öncelikle bir önceki yılın değerleme sonrası sabit kıymet değeri ile o yılın değerlemeye dahil ya da hariç tüm giderleri toplanır.
Sonra ilgili satırdaki yılın değer düşüklüğü tutarı ile başlangıç yılından itibaren değer düşüklüğü tutarına yapılan değerlemeler bu toplamdan çıkartılır.
Birikmiş Amortisman Tutarı (Değerleme Öncesi) kolonunda ilk yıl için herhangi bir tutar yer almaz. Daha sonraki yıllarda ise bir önceki yılın top lam birikmiş amortisman tutarından başlangıç yılından beri değer düşüklüğü için ayrılan amortisman tutarının çıkartılmasıyla bulunan tutar yer alır. Net defter değeri (değerleme öncesi) sabit kıymet değeri toplamından birikmiş amortisman tutarının çıkarılmasıyla bulunan değerdir.
İşyeri: Ambar transferi ile işyerleri arası transfer edilen sabit kıymet kaydının bulunduğu işyeri bilgisidir. İlgili işyeri için amortisman hesaplaması yapılabilir. Muhasebeleştirilen satırların işyeri bilgisi değişmez.
Değerleme Sonrası Bilgileri
Değerleme sonrasında ilgili sabit kıymet kaydının sabit kıymet değeri, birikmiş amortisman tutarı ve net defter değeri ilgili kolonlarda listelenir.
Net Defter Değeri değerleme sonrası sabit kıymet değerinden birikmiş amortisman tutarının çıkarılmasıyla bulunur.
Değer Artış Fonu kolonunda değerleme sonrası net defter değerinden, değerleme öncesi net defter değeri çıkarılarak bulunan tutar yer alır.
Yıllık Amortisman Tutarı seçilen amortisman türü ve değerleme amortismanı ile ilgili parametrelere bağlı olarak farklı hesaplanır.
Normal amortisman yönteminde ve yeniden değerleme için amortisman uygulanan durumda, yıllık amortisman tutarı net defter değerinin kalan yıla bölünmesiyle hesaplanır. Değerleme amortismanı yapılmayacaksa, yıllık amortisman tutarı o yılın toplam maliyeti ile yıllık amortisman oranının çarpılmasıyla bulunur.
Amortisman türü olarak azalan bakiyeler yöntemi kullanılıyorsa ve değerleme amortismanı da söz konusu ise yıllık amortisman tutarı o yılın değerleme sonrası net defter değeri ile yıllık amortisman oranının çarpılmasıyla elde edilir. Son yıl için yıllık amortisman son yılın net defter değeridir. Değerleme amortismanı yapılmıyorsa yıllık amortisman tutarı o yılın toplam maliyetinden yine aynı yılın değerleme öncesi birikmiş amortisman tutarının çıkarılmasıyla elde edilen değerin yıllık amortisman oranı ile çarpılması sonucunda bulunur.
Amortismanın Tümünü Ayır
Özel maliyet kapsamına giren işlemler için amortismanın belirli dönemde giderleştirilmesi/kapatılması gerekebilir. Bunun için amortismanın tüketilmesi istenen sabit kıymetin amortisman satırında F9/sağ fare düğmesi menüsünde yer alan "Amortismanın Tümünü Ayır" seçeneği kullanılır. Özel maliyetler sona erdiği dönemde kalan kısmın tamamı ilgili ay içersinde amorti edilir. Sabit kıymetin net aktif değeri sıfırlanır ve sabit kıymete ait dönemsel amortisman, toplam birikmiş amortisman gibi alanlar güncellenir. İşlem muhasebeleştirilmezse sabit kıymet için tekrar amortisman hesaplatılabilir.
